Dilatasyon Derzleri – Bölüm 2

Dilatasyon Derzleri – Bölüm 1‘in devamı…

Dilatasyon derzleri hiçbir zaman odaların aralarından geçmemelidir. Derzlerin en uygun geçeceği yerler koridorlar ve odaları birbirinden ayıran duvarlardır.

Dilatasyon derzleri temel ve çatıdan suyun girmemsi için çeşitli yöntemlerle kapatılır;

  • Temelde dilatasyon derzleri
  • Duvarda dilatasyon derzleri
  • Döşeme ve Tavanda dilatasyon derzleri
  • Çatı ve Terasta dilatasyon derzleri

Temelde dilatasyon derzleri

Temelde bırakılan derz, bloklar arasındaki boşluktan yukarı nem (rutubet) ve suyun çıkmasını engellemektedir. Nem ve su yapı elemanları için tehlike oluşturur. Suyun donma gücüne karşı koyabilecek hiçbir madde yoktur. Don olayı taşıyıcı elemanları patlatır ve dayanımlarda oldukça hatırı sayılabilen azalmalara yol açar.

Taşıyıcı elemanın haricinde de sıvalarda dökümle ve patlamalar olur. Buda binanın ömrü için tehlike arz eder. Bu sorunları engellemek için temel aşamasında derz olan yere boydan boya elastik maddeler kaplanmalıdır. Bu maddelerin ileride yırtılmaması için kıvrımlı konmasında fayda vardır.

Duvarda dilatasyon derzleri

Bina dışından görntünün kötü olmaması için derzler birkaç çekilde kapatılabilinir. bunların en doğal görünümlü olanı düşey yağmur borularıdır. Yağmur boruları derzin üzerinden geçirildiğinde dışarıdan derz olduğu ilk bakışta ferk edilmez. Ayrıca başka bir malzeme ile kapatılmasıda gerekmez.

Yağmur borusu kullanılmadığı durumlarda paslanmaz metal plaklae (galvanizli saç, alüminyum, bakır vs..) kullanılır. Bu metal profiller çeşitli şekillerde yapılabilir. Ucuz olması bakımından son zamanlarda plastikten yapılmış profillerde kullanılmaktadır.

Döşeme ve Tavanda dilatasyon derzleri

İki döşeme arasında, koridor, merdiven sahanlığı gibi yerlerde görülen derzlerdir. Bu derzler duvardakinin aksine düşey olmayıp yatay görülen derzlerdir. Döşeme üzerinde bulunan derzler üzerinde yürüleceği için, döşeme ile aynı seviyede olmasına, geçerekn insanların ayaklarına takılmamasına dikkat edilmelidir. Derz kaplamaları, milimetrik hassasiyette döşeme son kaplamasıyla aynı yükseklikte olmalıdır. Düşük veya yüksek olması insanlariçin tehlike yaratabilir.

Derzler kapatılırken aynı zamanda estetik ve görünümede önem verilmelidir. Yapıldıktan sonra ilgili kısımlarda derzin varlığı hissedilmemelidir. Du derzler, ahşap, alüminyum, pirinç, bakır gibi maddelerden yapılmış profillerle kapatılır.

Çatı ve Terasta dilatasyon derzleri

Çatıların ahşaptan yapılıp üzerine kiremitlerle örtülecekse, böyle çatılar için dilatasyon derzine gerek yoktur. Bu durumlarda sadece çatı altındaki döşemelerde dilatasyon derzi yapılabilir.

Oturumların fazla olacağı kabul edilen yapılarda, ayrıca örtü levhalarının büyük olması durumlarında derzlerin geldiği yerde çatı içinde derz yapılmalıdır. Derzlerin kenetli yapılmasına ve ayrıca yağmurdan etkilenmeyecek, paslanmayacak metal levhalarla kaplanması sağlanmalıdır.

Terastaki dilatasyon derzi, içerisine yağmur ve kar’ın girmeyeceği şekilde kapatılmalıdır. Derzin iki yanında yaklaşık 30 cm yüksekliğinde yarım tuğla kalınlığındaki iki duvar örülür. Duvarlar üzerine beton harpuşta dökülür. Harpuştaların üzeri dışa doğru meyilli yapılır. Bunun üzerine önce lama demiri ve onun üzerine kenetli olarak çinko levhalar konarak derz kapatılır.

View Comments

  • çok faydalı bilgiler arkadaşlar. teşekkürler. bazı noktaları alıntı olarak kullanıyorum bilginize.

  • @bohaç eren göçük Rica ederim, kaynak göstermek şartıyla istediğiniz yerde paylaşıma sunabilirsiniz.

  • hocam dilatasyonun her iki yanına duvar örüp harpuşta yapana kadar su geçirimsiz dilatasyon profili veya dilatasyon bandı kullansak daha pratik olymazmı.
    yazınızı sitemde bire bir kullanacağım kaynak göstererek

    • @kemal tabi olur, zaten dilatasyon derzlerinde erz bantları kullanılıyor.
      Kaynak gösterdiğiniz müddetce yazılarımızı (tam metin kopya değil tabi) yayınlayabilirsiniz.

  • saol walla ya bizim derzlerle ilgili ödev vardıda bunları okurum çok yararlı olu inş tekrar teşk

  • bu dilatasyon derzi ölçüleri ne acaba bizim hoca böle bi soru soracakta ? bu arada gerçekten çok güzel olmuş eline sağlık

  • gerçekten cok açik ve faydali bi paylaşim olmuş. başka bir sitede dilatasyon derzi birakilacak uzunluklarin hesaplanmasi gerektigi 30mt de 3cm gibi bi inanişin sadece bi kabul oldugunu okudum bu konuda bi bilginiiz varsa lütfen paylaşabilir misiniz? nasil ve neleri göz önüne alarak hesaplandigini yani?

  • Öncelikle bilgi paylaşımınız için teşekkür ediyorum; Staj yaptığım inşaat 15 bloktan oluşuyordu ve 14 dilatasyon boşluğu vardı fakat dilatasyon boşluklarına strafor gibi şeyler yerleştiriliyordu , acaba doğru gözlem mi yapamadım yoksa bu da mı kullanılıyor ? Yanlışım varsa düzeltir ve sorumu yanıtlarsanız sevinirim.

  • Emeği geçen insanlara çok teşekkür ederim emeklerine sağlık gerçekten yararlı oluyor..

  • dilatasyon genişliği hakkında tecrübeli ve Türkiye çapında adından söz ettiren bir mühendis abimden ögrendiğim kadarıyla , yapı yüksekliği 6,5 m için 3 cm ve sonraki her kat için 1 cm eklenerek belirlenirmiş , yani 25 katlı bir yapı için ilk 2 katını 6,5 m kabul edersek 3 cm ve diğer 22 kat için 22cm daha ekleyerek toplamda 25 cm olarak dilatasyon derz aralığı hesaplayabiliriz