Bu yazımızda merdivenlerle ilgili çeşitli hesaplar yapmayı, merdiven elemanları ve kaçınılmaz (!) komik yapıları göreceğiz.

MERDİVEN ELEMANLARI VE HESAPLAR (Tek kollu, düz bodrum merdivenlerinde)

Merdiven elemanlarını resimden görebilirsiniz

Öncelikle Köksal ÖZCAN‘ın Yapı isimli kitabından bir alnıtı yapayım, merdiven yapı elemanlarını güzel bir şekilde açıklamış:

Rıht, Basamak, Merdiven Kolu, Sahanlık, Çıkış Hattı, Merdiven Yüksekliği, Merdiven Kovası, Limonluk, Korkuluk ve Küpeşte.

Ortalama Rıht yükseklikleri:

  • Park, bahçe ve dış girişlerde……….: 12 ~ 14 cm
  • Okul, tiyatro, hastane vb. yerlerde..: 14 ~ 16 cm
  • Konutların kat merdivenlerinde……: 16 ~ 18 cm
  • Çatı arası, bodrum vb. yerlerde……: 18 ~ 22 cm

Hesaplarda kullanacağımız kısaltmalar

  • rıht sayısı (an)
  • rıht yüksekliği (a)
  • basamak sayısı (bn)
  • basamak genişliği (b)
  • merdiven kol genişliği (G)
  • merdiven kol boyu (L)
  • Merdiven yüksekliği / Kat yüksekliği (H)
Merdiven hesapları sonucu çıkan ölçüler, yapımızın ölçülerine göre değişiklik gösterebilir. Merdiveni konumlandıracağımız alan ölçüsüne göre merdiven rıht yüksekliği ve basamak genişliği değişecektir. Ortalama rıht yükseklik standartları yukarıda verilmiştir. Eğer rıht yüksekliğimiz fazla olursa (19-20cm gibi) merdivenimiz çok dik, rıht yüksekliğimiz daha küçük ölçülerde olursa (10cm gibi) merdivenimizin yatay uzunluğu çok fazla olacağı gibi rahat bir kullanım sağlanamayacaktır.

Kat yüksekliğine göre merdiven hesabı

Belirli bir kat yüksekliğimiz var ve bunu değiştiremiyoruz. Böyle bir durumda basamak ve rıht hesaplamalarını yapalım.

Kat yüksekliğimiz 3 metre

Basamak sayısı hesabı:

Rıht Yüksekliğini ~ 18 cm olarak alıyoruz.

300 / 18 = 16,66 adet basamak. (kat yüksekliği / rıht yüksekliği = basamak sayısı)

16,66 gibi küsüratlı bir basamak olamayacağına göre basamak sayımızı bir tam sayıya tamamlamamız lazım. 16 veya 17 basamak seçebiliriz.
Basamak sayısına müdahale edemesekte rıht ölçüleri değişiklik gösterebilir. Rıht mermer ölçüleri istenilen boyutta kesilebildiği için bu yöntem seçilir.

17 basamak seçip yeni rıht yüksekliğimizi bulalım:

Rıht yüksekliği hesabı:

300 / 17 = 17,65 cm rıht yüksekliği. (kat yüksekliği / basamak sayısı = rıht yüksekliği)

İşlem sağlaması: 17 rıht x 17,65cm rıht yüksekliği= 300cm kat yüksekliğimizi sağladık

Basamak Sayısı hesabı:

Basamak sayısı rıht sayımızdan bir eksik olur.

17 – 1 = 16 basamak (rıht sayısı – 1 = basamak sayısı)

Basamak Genişliği Hesabı:

Basamak genişliği yatay doğrultudaki alanınıza göre değişiklik gösterebilir. Mesela 8 basamak sonrası sahanlık bırakıp basamaklara devam edebilirsiniz.

Basamak: merdivende ayağın bastığı yüzeydir. Aşağıdaki 65cm düz zeminde yürüyen yetişkin bir insanın ortalama bir adım boyudur.

b = 65 – 2 a (basamak genişliği = 65 – 2 x rıht yüksekliği)

65 – (2 x 17,65cm) = 29,70 cm

Ölçülerimizi projeye işleyelim:

Merdiven kol boyu işlem sağlaması: 16 x 29,7cm = 475,20cm (basamak sayısı x basamak genişliği Merdiven kol boyu)

Merdiven Kol Genişliği:
Merdiven kol genişliği, bodrum merdivenlerinde en az 70 cm olacağına göre, daha rahat bir kullanım için merdiven kol genişliği (G)= 100 cm alabiliriz. (yazımızdaki ilk resimdeki planda merdiven kol genişliğini görebilirsiniz.)

Merdiven Korkuluk Boyu hesabı:

Basit pisagor denklemi ile bulunabilir : a² + b² = c²

3² + 4,75² = 5,61metre

Benzer örneklerin Devamı için Merdiven Hesabı sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Page: 1 2

View Comments

  • fotoğraflar gerçekten çok ilgi çekici bende inşaat okuyorum mütiş şeyler öğrendim

  • sağolasın kardeşim vize sınavında çok yardımı dokunacak bir konu yazmışsın Allah razı olsun sayende iyi bir not alıcam inşallah.teşekkürler

  • Bilal Abi herşey için teşekkürler güzel fotolar ama Kapısı olmayan binaya gülmeden edemedım evet cıddende gulemısın aglayamıısn.kolaygelsın iyi calısmalar.

  • ben inşaat okuyorum ve inşaat bölümünden beklentilerim( yani okuduğum okulda )fazlaydı ama birinci sınıfı bitirdim hala birşey öğrenemedik benim istediğim sizin gibi kişilerin internet yolu ile bilgilendirmeniz devamını beklişyoruz başarılar

  • inşaat öğrecisiyim.Derslere girmediğim için kadlım.Bu bilgiler çok işime yarıycak.Yalnız hesaplamalarda rıht sayısını bulurken 260 yerine 220 yazmışsın.Bu ayrıntıyı söylemek istedim.Tekrar bu paylaşımın için tşk ederim:)

  • ıyı gunler bende ınsaat muh 4 sınf ogrencısıym ..okulda fazla bırsey ogrenılmıyor acıkcası o yuzden staja agırlık werıom..bende gorusnuze katılıom

  • evet güzel ama basit arkadaşlar yapmayın :S yapı elemanlarının en basit kısmı bu :S ki çeyrek döner tam döner ara sahanlıklı merdiven hesaplarına bakmanızı tavsiye ederim.