Beton Dökümü (Vibratör Uygulaması)

Büyük özen göstererek hazırladığınız kalıba ve donatıya artık elbise giydirme zamanı gelmiştir. Projenize göre belirlediğiniz beton sınıfı sizin siparişinizden sonra hazır beton tesislerinde kontrollü olarak üretilmiş ve şantiyenize doğru yola çıkmıştır. Kalıp açıldığında boşluklarla dolu ve onarım isteyen bir beton ile karşılaşmamak için aşağıdaki önerileri dikkate almak size yardımcı olacak ve emeğiniz görsel olarak da değerini almış olacaktır. Betonun kalıba homojen yerleştirilmesinde en doğru yöntem vibratör kullanılmasıdır.
1- Betonarme elemanının, içinde boşluk kalmadan donatıyı tamamen sararak imal edilmesi için taze betonun ayrışmaya uğramadan homojen dökülmesi sağlanmalıdır. Bunun için taze betona karma suyu dışında su verilmemeli istenilen kıvam sipariş sırasında hazır beton tesisine bildirilmelidir.
2- Taze beton kalıba yerleştirilirken serbest düşmeye bırakılmamalıdır. Serbest düşme sırasında beton ayrışacak ve istenilen yüzeyler elde edilemeyecektir. Transmikserden doğrudan olukla dökülen betonlarda taze betonun serbest düşme yüksekliği 1 metreden fazla olmamalıdır. Pompa ile basılan betonlarda serbest düşme yüksekliği döşemelerde 50 cm , perde ve kolonlarda ise en fazla 1.5 metre olmalıdır. Betonun pompalanması sırasında aynı bölgede vibratör uygulanmamalıdır, eğer uygulanırsa betonun ayrışması söz konusudur. Pompa betonu kalıba bıraktıktan sonra ilerlemesi beklenmemeli beton kalıp üzerine yayılmaya başladıktan sonra (bu yayılma betonun kendi kıvamıyla yaklaşık 1 m² kadar olmalı) vibratör uygulaması başlatılmalıdır.
4- Perde ve kolon betonlarında kalıpların doldurulmasında beton 50 cm’lik tabakalar halinde doldurulup vibrasyon uygulanmalı ve ardından yeni 50 cm’lik tabaka kalıba dökülüp yerleştirilmelidir.
5- Donatı sıklığı ve kalıp şekli göz önüne alınarak kullanılacak vibratör şişe çapı belirlenmeli ve kalıptaki beton ceplerinde, donatı sıklaştırılmalarında daha rahat çalışabilecek küçük çaplı vibratör şişeleri seçilmeldir.

6- Vibratörün taze betona dik olarak daldırılması gereklidir. Eğik daldırılan vibratör taze betonda ayrışmaya neden olacaktır.
7- Vibratörün beton içinde ilerlemesi kendi ağırlığı ile olmalıdır.
8- Vibratör taze beton içinde 10-15 saniye tutulmalı ve beton yüzeyinde düzelme görüldüğünde ya da şerbet halinde ince kıvamlı yüzey görüldüğünde betondan çıkarılmalıdır.
9- Vibratör şişesi taze betonun tabanına kadar indirilmelidir, kolon ve perdelerde 50 cm’lik tabakalar halinde döküm yapılacağından, altta kalan tabaka içine de 2-3 cm kadar ilerlemesi sağlanıp, iki tabakanın birleşmesi sağlanmalıdır.
10- Tüm vibrasyon uygulamalarında, taze beton yüzeyinde ince malzeme yoğunlaşmasıyla (şerbet görünümü) beraber, vibratör başlangıçtaki ilerleme hızıyla geri çekilmelidir.
11- Vibratörün geri çekilmesiyle taze betonda oluşan boşluk kendi kendine kapanmalıdır; bu bize vibrasyon uygulamasının doğru yapıldığını gösteren bir belirtidir.
12- Beton yüzeyinde şerbet görüntüsü belirdikten sonra vibrasyona devam etmek taze betonu ayrıştıracağı için vibratörü kullanan personelin konuda deneyimli ve dikkatli olması önemlidir.
13- Taze betonda kalıp üzerinde betonun tamamen taranabilmesi ve boşluk kalmadan yerleştirilebilmesi için, vibratörün taze betona daldırma noktaları arasındaki mesafe seçilen vibratör şişe çapının 7 katı olmalıdır.

Örnek: Seçilen vibratör şişe çapı 4 cm ise tabliye üzerinde vibratör daldırma aralığı yaklaşık 28 cm aralıkla olmalıdır.